تجلیل از صنعتگران و روز صنعت

محمد حسین روشنک، رئیس اتاق مشترک ایران و تاجیکستان

در ۲۵ سال اخیر، دستکاری در ساختار‌های اقتصادی کشور آنچنان خسارت به اقتصاد، مردم و به ویژه فعالین بخش خصوصی وارد کرد و نظم اقتصادی تولید و تجارت بنگاه‌های کوچک و متوسط مردمی را به گونه‌ای بهم ریخته که در حمایت و دفاع از صنعت و صنعتگر یا صادر‌کننده و وارد‌کننده مواد اولیه نمی‌شود به صورت کلی نوشت، کم‌مهری‌هایی که به سرمایه‌گذاران و کارآفرینان روا داشته شده و می‌شود با کلی گویی ممکن نبوده و نیست.

 واقعا فضای اقتصاد و کسب و کار کشور را به نحوی‌ دستکاری کرده‌اند که خشک و‌ تر و خوب و بد را نمی‌شود به سادگی از هم جدا کرد، طوری شده که کاسبانِ حبیبِ خدا را نیز در کنار و قبل از رانت خوران می‌سوزانند.

بخشی از صنعتگران و معدن‌کاران و بازرگانان، آنچنان به پاکی و دلسوزی کسب و کار و از هرگونه رانت دوری می‌کنند که واقعا تجلیل از آنها لازم است، اما خوبان خود را کمتر در معرض انتخاب قرار می دهند؛ لذا امر شناسایی سخت می شود.

این گروه از کارآفرینان، خود خواسته‌اند که از سوبسید ارز ۴۲۰۰ تومانی و عدم برگشت ارز حاصل از صادرات و تسهیلات بانکی ارزان قیمت رانتی بهره نبرند و اگر تسهیلاتی از بانک ها گرفته‌ به‌موقع و در سررسید بازپرداخت نموده و هیچگاه تسهیلات دریافتی را در جایی به جز موضوع طرح مصرف نکنند.

این گروه از کارآفرینان به ویژه در صنعت و معدن با اینکه اقدامی بجز تلاش و کوشش و سلامت در کار و کسب نداشته‌اند؛ اما به دلیل نظارت‌های گسترده از سازمان‌های مختلف برای جلوگیری از رانت، فساد، احتکار و گران فروشی که هیچ‌یک به‌ ایشان مربوط نمی‌شود، ولی به دلیل کم تجربه بودن نیروهای نظارتی و فضای ایجاد شده اصطلاحا «بگیر، بگیر» با مشکل مواجه می‌شوند.

کارآفرینانی که مقام معظم رهبری آنها را فرماندهان جنگ مقابله با تحریم‌ها می‌خوانند، در مواردی به اشتباه و یا بسیار اندک با غرض‌ورزی برخی ناظران، به جای رانت خواران، فساد‌کنندگان، گران‌فروشان و محتکران معرفی و با‌ برخورد مواجه می‌شوند، تجربه نشان داده در فضای بگیر بگیر‌ها، فعالین اقتصادی که به طور سالم به کسب و کار مشغول و به هیچ گونه فساد و رانتی دست‌اندازی نکرده‌اند و به خود اطمینان دارند و نیازی برای پنهان کاری و چاپلوسی در مقابل مامورین کم تجربه و بعضا… برای خود نمی‌بینند و در برابر اتهام‌ها مقاومت نشان می‌دهند، باعث گزارشاتی می‌شوند که سر از تعزیرات درآورده و با برخورد مواجه می گردند.
البته خوشبختانه دادگستری و تعزیرات خراسان رضوی، توسط انسان‌های مومن، شریف و حامی کسب و کار و کارآفرینی، مدیریت می‌شود؛ لذا در نهایت «سر بی گناه بالای دار نرفته و نخواهد رفت» اما تا آن زمان که بی‌گناهی فرمانده اقتصادی سالم ثابت شود، بخش زیادی از عمر کارآفرینی او که سرمایه کشور است از دست می رود.

در مقابل اقلیتی به قول خود زرنگ و حسابگر که به جمع فعالین اقتصادی نفوذ کرده و تمام منافع خود را در رانت های ارز ۴۲۰۰ تومانی، پس ندادن به موقع ارز حاصل از صادرات، عدم بازپرداخت تسهیلات بانکی و عدم واردات کالا‌هایی که ارز آن را از دولت گرفته‌اند، گران فروشی، احتکار و به طور کلی خسارت وارد کردن به سفره مردم جستجو می‌کنند، با مشکلی مواجه نمی‌شوند چرا که معمولاً در تور مامورین گرفتار نشده و یا می‌توانند با مامورین ارتباط و هماهنگی کامل برقرار کنند.

قصد نوشتن یادداشت طولانی ندارم، فقط می‌خواهم بگویم «دستکاری در ساختار‌های اقتصادی کشور باعث گردید که جدا کردن فعال اقتصادی قابل تشویق از فعال اقتصادی رانت‌خوار و شریک دزد و رفیق قافله بسیار سخت شده و اینکه در چه حوزه‌ای (تجارت، صنعت، معدن، کشاورزی، گردشگری، بانکداری و…) باشد، تفاوت ندارد.
در این شرایط وظیفه کمیته شناسایی و انتخاب صنعتگران، معدن‌کاران، بازرگانان و کارآفرینان نمونه و شایسته تقدیر کار بسیار سختی است که بحمدالله، خانه صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی وظیفه خود را به خوبی بلد است و تا کنون خوب انجام داده و بعد از این نیز انجام خواهد داد تا ارزش و احترام کارآفرینان خوب محفوظ بماند و به گونه‌ای نباشد که دیگران بگویند فلان شرکت که در فضای کسب و کار و تعهدات خود شفاف نبوده، با چه معیاری نمونه شده و لوح تقدیر گرفته است.
این امر برای تمامی لوح‌ها که داده می‌شود صدق می‌کند، مثلاً چگونه فردی به عنوان کارآفرین نمونه انتخاب می شود که اصلاً شفافیت نداشته و پنج نفر کارگر ندارد، بدهکاری بانکی، ارزی و مالیاتی معوق دارد و یا چگونه صادر‌کننده‌ای نمونه انتخاب می‌شود که سوبسید‌های مورد نیاز و متعلق به سفره مردم را صادر و کارت فروشی کرده و ارز برنگردانده است. دستکاری‌ها در جامعه و فضای اقتصادی باعث شده شناسایی و تفکیک گرگ از بره در گله‌ای که اکثرا بره هستند، نیز سخت شود.

به عنوان یک خادمِ فعالین اقتصادی، ابتدا از خود و همکاران محترمم تقاضا دارم که به فکر سفره‌های مردم به ویژه کارگران باشند، تلاش کنند در این شرایط پر تلاطم که ممکن است به صورت اتفاقی و بررسی نشده، به قول آن مثال معروف «نشمارده» خطاکار معرفی شوند، بیشتر مراقبت کنند.

در پایان از مسئولین نظارتی و حوزه‌های رسیدگی کننده نیز درخواست می‌شود واقعاً در بازرسی‌ها حوصله کنند و باز به قول معروف «اول با دقت بشمارند» چرا که آبروی کارآفرین و فعال اقتصادی و همه انسان‌ها به سختی کسب شده و حفظ آن بر همگان لازم و واجب است. بازرسان نگویند گزارش ما مهم نیست مقامات قضائی و تعزیراتی رسیدگی می‌کنند که بنده یقین دارم در خراسان رضوی اینگونه است.
دادگستری و تعزیرات حکومتی دقت و صبوری لازم را دارند؛ اما هیچ می‌دانید تا زمانی که رسیدگی و بی‌گناهی کارآفرین ثابت و تبرئه شود چه به روز آن فرمانده اقتصادی می آید؟